موتور برق از دو بخش اساسی تشکیل شده است: موتور و ژنراتور.
موتور انرژی فسیلی( گازوییل، گاز طبیعی و یا بنزین) را تبدل به انرژی مکانیکی می کند. انرژی مکانیکی تولید شده توسط موتور که به ژنراتور کوپل شده است در ژنراتور تبدیل به انرژی الکتریکی می شود. توان حقیقی خروجی موتور برق بر حسب وات و یا کیلو وات مشخص می شود و توان ظاهر بر حسب ولت آمپر یا کیلو ولت آمپر تعیین می گردد.
توان ظاهری از حاصل تقسیم توان حقیقی بر ضریب توان بدست می آید و واحد آن ولت آمپر یا کیلو ولت آمپر است. به عنوان نمونه اگر توان حقیقی یک موتور برق 1 کیلو وات و ضریب توان آن 0.8 باشد؛ در این صورت توان ظاهری موتور برق 1000/0.8 = 1250 ولت آمپر خواهد بود.
حال اگر توان ظاهری بر روی پلاک موتور برق نوشته نشده باشد و حداکثر جریان خروجی موتور برق فوق الذکر 4 آمپر باشد، در این صورت توان ظاهری موتور برق 220*4 = 880 ولت آمپر خواهد بود. برای مثال موتور برق یوکوهاما سری YK1200-B و موتور برق ایمر سری LT1200-B نمونه ای از این موتور برق خواهد بود.
محاسبه توان مصرفی:
مصرف کننده ها معمولا یا از نوع اهمی مانند لامپ های رشته ای و ال ای دی و هیتر برقی و یا سلفی مانند موتور های الکتریکی و لامپ فلورسنت هستند. ضریب توان بارهای اهمی 1 و ضریب توان بارهای سلفی کمتر از 0.8 هستند. بنابر این جهت محاسبه توان مورد نیاز موتور برق باید نوع بارهای مصرفی و توان هر کدام مشخص باشد. در صورتی که ضریب توان نامشخص باشد، ضریب توان 0.7 در نظر گرفته می شود.
مثال هایی در رابطه با توان مصرفی :
مثال اول : فرض می کنیم وسایل برقی که لازم است از یک موتور برق تغذیه شود به صورت زیر باشد:
- الکترو پمپ آب 750 وات با ضریب توان 0.75 ( توان ظاهری 1000 ولت آمپر)
- کولر آبی 560 وات با ضریب توان 0.7 ( 800 ولت آمپر)
- یخچال با توان 400 وات با ضریب توان 0.8 ( 500 ولت آمپر)
- پکیج گرمایش 200 وات ضریب توان 0.8 ( 250 ولت آمپر)
- فن الکتریکی 100 وات با ضریب توان 0.5 ( 200 ولت آمپر)
- لامپ های ال ای دی مجموعا 500 وات با ضریب توان 1 ( 500 ولت آمپر)
- لامپ فلورسنت مجموعا 600 وات با ضریب توان 0.6 ( 1000 ولت آمپر)
پس از مشخص شدن توان مصرف کننده ها باید ضریب همزمانی( کارکرد همزمان) هر یک نیز مشخص شود. فرض می کنیم ضریب همزمانی همه وسایل 1 باشد. یعنی همه مصرف کننده ها همزمان کار کنند. حال با توجه به اینکه سیستم سرمایش ( کولر آبی) و گرمایش ( پکیج) بطور همزمان کار نمی کنند، بنابراین توان آن که بزرگتر است را فقط در نظر می گیریم که در این مثال کولر آبی را باید در محاسبات منظور نمود.
به دلیل آنکه جریان راه اندازی موتورهای الکتریکی حدود 3 برابر جریان نامی جریان نامی موتور برق می باشد باید این نکنه مهم در محاسبات مد نظر قرار گیرد . طبق کاتالوگ کارخانه های سازنده موتور برق ها، توان ظاهری مورد نیاز هر الکتروموتور باید در عدد 3 ضرب گردد. اگر مصرف کننده ها بیش از 1 الکتروموتور باشد، توان بزرگترین الکتروموتور در عدد 3 و توان دومین مصرف کننده در 1.5 و توان بقیه الکتروموتورها مقدار نامی آن در محاسبات منظور می شود.
بنابراین مقدار توان ظاهری مصرفی برابر خواهد بود با:
توان ظاهری(ولت-آمپر) = (1000*3)+(800*1.5)+(500)+(200)+(500)+(1000) = 6400 ولت آمپر
پس از بدست آمدن ولت-آمپر مصرفی، توان موتور برق مورد نیاز 1.2 برابر مقدار محاسبه شده خواهد بود. بنابراین توان موتور برق مورد نیاز 6400*1.2=7680 ولت-آمپر بدست می آید که اگر برحسب وات و با ضریب توان 0.8 تبدیل کنیم ، یک موتور برق 6000 وات مناسب خواهد بود.
یادآوری می گردد که در محاسبات فوق توان پکیج گرمایشی به دلیل گفته شده در محاسبات منظور نشده است. نکته ای که در رابطه با پکیج اهمیت دارد این است که توان مصرفی پکیج حدود 180 وات است و اگر لازم به تهیه موتور برق تنها برای پکیج باشد، موتور برق های دو زمانه رنج 700 وات تا موتور برق های رنج 1000 وات جوابگو خواهد بود.
مثال دوم : فرض می کنیم وسایل برقی که لازم است از یک موتور برق تغذیه شود به صورت زیر باشد:
1. پمپ کفکش آب 750 وات با ضریب توان 0.75 ( توان ظاهری 1000 ولت آمپر)
2. یک عدد تلویزیون LED با توان خروجی 80 وات
3. ده عدد لامپ LED با توان خروجی 9 وات
قبلاً هم گفته شد که جریان راه اندازی موتورهای الکتریکی حدود 3 برابر جریان نامی جریان نامی موتور برق می باشد و باید این نکنه مهم در محاسبات مد نظر قرار گیرد بنابراین داریم 2250=3*750. توان تلویزیون و لامپ ها هم برابر 170=90+80 وات می شود. جمع توان مصرفی برابر 2340 = 2250+170 می شود که یک عدد موتور برق 2800 وات یا موتور برق 3000 وات جوابگو خواهد بود.
همانطور که پیش تر بیان شد در صورتی که توان ظاهری الکترو موتور و ضریب توان مشخص نشده باشد و فقط توان حقیقی( بر حسب کیلو وات یا وات) بر روی پلاک موتور برق نوشته شده باشد، برای تعیین توان ظاهری موتور برق کافیست جریان نامی الکتروموتور در عدد 220 ضرب گردد. به عنوان مثال اگر توان حقیقی یک موتور برق 4000 وات باشد و توان ظاهری و ضریب توان مشخص نشده باشد و جریان نامی موتور برق 20 آمپر باشد، توان ظاهری موتور برق برابر خواهد بود با 220*20 = 4400 ولت-آمپر و ضریب‌توان 4000/4400 = 0.909 خواهد بود.
حال اگر توان حقیقی دو موتور برق یکسان باشد و توان ظاهری یکی بیش از دیگری باشد، موتور برقی که توان ظاهری بیشتر( و یا ضریب توان کوچکتر) داشته باشد، بهتر خواهد بود.
15 نظر در “راهنمای محاسبه توان مورد نیاز موتور برق”
توضیحات فوق العاده عالی بود حتی برای بنده که سررشته چندانی در رشته برق ندارم
بسیار مفید و مختصر
با سلام خدمت شما
برای یک کفکش 0.75 کیلووات و چند لامپ روشنایی و یک تلویزیون LCD چه توانی مناسب است متشکرم
از آنجایی که وسایل موتوری جریان راه اندازی دارند باید به طور متوسط به ازای هر یک اسب (0.75KW) 2.5 اسب موتور برق (1.87KW) در نظر گرفت. با در نظر گرفتن تعداد 10 عدد لامپ کم مصرف 20 وات برای روشنایی و 80 وات برای تلویزیون ال سی دی می توان توان تقریبی 2.5 کیلوات را برای موتور برق در صورت استفاده همزمان تمامی تجهیزات ذکر شده تخمین زد. در غیر این می توان از موتور برق 2 کیلووات نیز برای این منظور استفاده نمود.
ممنونم از مطلب خوبتون
اگر مصرف توان بیش از حد باشه موتور برق میسوزه؟
خیر معمولا با افزایش بار، فرکانس خروجی موتور برق افت پیدا می کند و اگر گاورنر موتور برق نتواند افت فرکانس را جبران کند، موتور به لرزش افتاده و خاموش می شود. موارد سوختن سیم پیج های موتور برق بیشتر در حالت اتصال کوتاه خروجی موتور برق آن هم در صورت عمل نکردن کلید مینیاتوری خروجی اتفاق می افتد.
جالب بود ممنون
در خروجی موتور برق استابلایزر بگذاریم چه اتفاقی می افتد؟
اگرچه موتور برق های موجود در بازار دارای AVR جهت تثبیت ولتاژ خروجی هستند اما بهتر است برای تجهیزات حساس از استابلایزر در خروجی موتور برق استفاده شود .
سلام
بسیار شیوا ، مختصر و مفید
سلام و خسته نباشید خدمت استاد گرامی
برای سه عدد دوربین مدار بسته
یک پمپ آب یک اسب چینی
یک عدد تلویزیون LED
7 عدد لامپ هالوژن کم مصرف 19 وات
چه موتور برقی پیشنهاد میکنید
با سلام خدمت شما دوست گرامی
سه عدد دوربین مدار بسته هرکدام حدود 10 وات(جمعا 30 وات)
پمپ آب یک اسب (750W) چون جریان راه اندازی داره حدود 2000W
تلویزیون LED حدود 80 وات
لامپ کم مصرف هم 19*7=133 وات
جمعا 2243 وات
البته ضریب همزمانی در محاسبات یک در نظر گرفته شده است
ممنون از توضیحات خوبتون
آیا میشه یک موتور برق استارتی 7 کیلووات بنزینی رو با هزینه کم اتوماتیک کرد که با قطع برق خودش روشن بشه و برق بده؟
بله می تونید از تابلو اتومانیک های موتور برق استفاده کنید. برای مثال تابلوی اتوماتیک موتور برق OCTA تا رنج 8 کیلووات رو ساپورت می کنه و قابلیت اینو داره که به صورت اتوماتیک و با قطع و وصل برق شبکه، موتور برق رو روشن و خاموش کنه
سلام برای لوازم برقی
یک پکیج
کولر دوال اینورتر ال جی۲۶.۰۰۰
پمپ دو اسب
یک یخچال ساید ال جی
یک یخچال معمولی ۲۰ فوت امرسان
و روشنایی خونه و تلویزیون
چه توان موتور برقی نوصیه میکنید
ایا موتور برق ۵.۵ کیلووات اینورتر سایلنت هواسدان مناسب این وسایل هست؟؟
با سلام خدمت شما
توان مصرفی پکیج حدود 180 وات هست و بسیار پایین.
کولر دوال اینتورتر ال جی 26000 توان حدود 2500 وات.
پمپی که فرمودید 1500 وات هست.
یخچال ساید و معمولی 20 فوت امرسان هم روی هم حدود 1000 وات.
با فرض روشنایی حدود 200 وات و تلویزیون LED برابر 80 وات.
حداقل موتور برق مورد نیاز شما 5500 وات به بالا خواهد بود مگر اینکه مدیریت بار داشته باشید ، به فرض مثال هنگام استفاده از کولر از پمپ آب استفاده نفرمایید که در این صورت موتور برق تا 4500 وات هم جوابگو خواهد بود.